Chronische obstructieve longziekte (COPD) is een progressieve longziekte die de ademhaling ernstig kan belemmeren. COPD is wereldwijd een van de belangrijkste oorzaken van invaliditeit en overlijden, vooral door langdurige blootstelling aan irriterende stoffen zoals sigarettenrook. In dit blog bespreken we wat COPD precies is, de effecten van training bij mensen met COPD, het belang van ademhalingsoefeningen en waarom holistische fysiotherapie een cruciale rol kan spelen bij de behandeling van deze aandoening.

Wat is COPD?

COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease, oftewel chronische obstructieve longziekte. Het is een verzamelnaam voor longziekten die de luchtwegen vernauwen en het ademhalen bemoeilijken. De twee meest voorkomende vormen van COPD zijn:

• Chronische bronchitis: Hierbij raken de luchtwegen langdurig ontstoken, wat leidt tot overmatige slijmproductie en hoesten.
• Longemfyseem: Dit ontstaat wanneer de longblaasjes worden beschadigd en minder efficiënt zuurstof uit de ingeademde lucht kunnen opnemen.

COPD is een progressieve ziekte, wat betekent dat de symptomen in de loop van de tijd erger worden. Mensen met COPD kunnen last hebben van kortademigheid, hoesten, piepende ademhaling en vermoeidheid. Deze symptomen kunnen dagelijkse activiteiten zoals traplopen of wandelen bemoeilijken.

Effecten van trainen bij COPD

Ondanks de moeite die ademhalen kost, is regelmatig bewegen juist essentieel voor mensen met COPD. Hier zijn enkele belangrijke effecten van trainen voor mensen met deze aandoening:

1. Verbetering van de longcapaciteit
   Hoewel COPD de longfunctie niet volledig kan herstellen, kan fysieke training helpen de efficiëntie van de ademhaling te verbeteren. Door de conditie te verbeteren, kunnen mensen met COPD meer doen met minder moeite, waardoor ze minder snel kortademig worden tijdens dagelijkse activiteiten.
2. Versterking van de ademhalingsspieren
   Trainingen die gericht zijn op het versterken van de spieren die betrokken zijn bij de ademhaling, zoals de middenrifspier, kunnen ervoor zorgen dat mensen met COPD effectiever ademhalen.
3. Verhoogde algehele fitheid en energie
   Regelmatige lichaamsbeweging zorgt voor een betere algemene fitheid, wat helpt om vermoeidheid te verminderen en het uithoudingsvermogen te vergroten. Dit kan de kwaliteit van leven verbeteren, omdat dagelijkse taken minder energie kosten.
4. Verlaagde angst en stress
   Veel mensen met COPD ervaren angst en stress door hun ademhalingsproblemen. Lichaamsbeweging kan deze gevoelens helpen verminderen door de afgifte van endorfines, wat bijdraagt aan een beter mentaal welzijn.

Effect van ademhalingsoefeningen bij COPD

Ademhalingsoefeningen zijn een belangrijk onderdeel van de behandeling van COPD. Ze helpen mensen om hun ademhaling te controleren en efficiënter om te gaan met de beperkte longcapaciteit. Enkele veelgebruikte technieken zijn:

1. Pursed-lip breathing
   Bij deze techniek adem je langzaam in door je neus en adem je uit door je lippen, alsof je een kaars uitblaast. Dit helpt om de luchtstroom te reguleren en te voorkomen dat lucht wordt vastgehouden in de longen, wat vaak een probleem is bij COPD-patiënten.
2. Diafragmatische ademhaling (buikademhaling)
   Deze oefening richt zich op het gebruik van het middenrif in plaats van de borstkas om te ademen. Het helpt om diepere en meer effectieve ademhalingen te nemen, wat de zuurstofopname verbetert en de ademhalingsinspanning vermindert.
3. Ademhalingspatronen tijdens inspanning
   Door te leren hoe je tijdens fysieke inspanning bewust moet ademen, kunnen mensen met COPD activiteiten langer volhouden zonder overmatig kortademig te worden. Deze techniek is vooral nuttig bij dagelijkse taken zoals wandelen of traplopen.

Het trainen en oefenen met COPD vraagt om een gespecialiseerde behandeling door gespecialiseerde zorgverleners. Gelukkig is er een netwerk waarin wordt samengewerkt voor een optimale kennis deling en samenwerking. Waardoor alle betrokken specialisten bij COPD met elkaar samen werken. Hierdoor krijg je de juiste zorg op de juiste plaats. Binnen de praktijk is Leonie gespecialiseerd in het behandelen van mensen met COPD klachten.

Het belang van holistische fysiotherapie bij COPD

Holistische fysiotherapie richt zich op het behandelen van de persoon als geheel, in plaats van alleen de symptomen van de ziekte. Bij COPD betekent dit dat fysiotherapie niet alleen gericht is op ademhaling, maar ook op fysieke, emotionele en sociale aspecten van de aandoening. Waarom is dit belangrijk?

1. Individuele begeleiding
   Elke patiënt met COPD heeft andere behoeften en uitdagingen. Een holistische benadering houdt rekening met persoonlijke factoren, zoals de ernst van de aandoening, de algemene gezondheid en de mentale toestand van de patiënt. Dit zorgt voor een op maat gemaakt behandelplan dat optimaal aansluit bij de specifieke situatie van de patiënt.
2. Psychosociale ondersteuning
   COPD kan een grote impact hebben op de mentale gezondheid. Angst voor benauwdheid of een nieuwe aanval kan leiden tot vermijdingsgedrag, waardoor patiënten minder actief worden en sociale contacten verliezen. Een holistische fysiotherapeut biedt ondersteuning en advies om zowel het fysieke als het mentale welzijn te verbeteren.
3. Verbeterde leefstijl en zelfmanagement
   Een holistische aanpak omvat vaak advies over voeding, gewichtsbeheersing en het ontwikkelen van gezonde gewoonten. Dit helpt COPD-patiënten om beter om te gaan met hun ziekte en draagt bij aan een betere levenskwaliteit op lange termijn.
4. Multidisciplinaire samenwerking
   Een holistische benadering stimuleert samenwerking tussen verschillende zorgprofessionals, zoals longartsen, diëtisten en psychologen. Deze integrale zorgaanpak zorgt ervoor dat alle aspecten van COPD worden aangepakt, wat leidt tot een meer volledige en effectieve behandeling.

Conclusie

COPD is een complexe aandoening die niet alleen de ademhaling belemmert, maar ook een aanzienlijke impact kan hebben op de kwaliteit van leven. Regelmatige training en ademhalingsoefeningen kunnen helpen om de longcapaciteit te verbeteren, de ademhalingsspieren te versterken en de symptomen beter beheersbaar te maken. Daarnaast biedt holistische fysiotherapie een uitgebreide aanpak, waarbij zowel fysieke als emotionele aspecten van COPD worden behandeld. Door het inzetten van deze therapieën kunnen mensen met COPD hun algehele gezondheid en welzijn verbeteren, ondanks de uitdagingen die de ziekte met zich meebrengt.