Schouderinstabiliteit: Wat het is en hoe fysiotherapie kan helpen
22-10-2024
Leestijd 4 minuten
Schouderinstabiliteit is een veelvoorkomend probleem dat bij verschillende mensen kan optreden, van sporters tot mensen met een sedentaire levensstijl. Deze aandoening kan veel ongemak en beperkingen veroorzaken in dagelijkse activiteiten en sportprestaties. In deze blog duiken we dieper in op wat schouderinstabiliteit precies is, wat de oorzaken zijn en hoe fysiotherapie een cruciale rol speelt in het herstel en het voorkomen van terugkerende klachten.
Wat is schouderinstabiliteit?
Schouderinstabiliteit treedt op wanneer de structuren die de schouder op zijn plaats houden niet langer in staat zijn om het gewricht stabiel te houden. Dit kan leiden tot een gevoel van losheid of zelfs het gedeeltelijk of volledig uit de kom schieten van de schouder. De schouder is een complex gewricht dat meer bewegingsvrijheid biedt dan elk ander gewricht in het lichaam, maar die bewegingsvrijheid maakt het ook kwetsbaar voor instabiliteit.
Instabiliteit van het schoudergewricht kan je indelen als:
- Traumatische instabiliteit: Dit gebeurt meestal na een blessure, zoals een val of een ongeluk, waarbij de schouder uit de kom schiet (dislocatie).
- Atraumatische instabiliteit: Dit ontwikkelt zich geleidelijk en wordt vaak veroorzaakt door overmatige of herhaalde belasting van het schoudergewricht, zoals bij sporters die bovenhandse bewegingen maken, bijvoorbeeld zwemmers of tennisspelers.
Symptomen van schouderinstabiliteit
De symptomen van schouderinstabiliteit kunnen variëren, afhankelijk van de ernst van de aandoening, maar de meest voorkomende zijn:
- Een gevoel dat de schouder uit de kom wil schieten of los aanvoelt.
- Pijn bij bepaalde bewegingen, vooral bovenhandse bewegingen.
- Zwakte in de schouder.
- Beperkte bewegingsvrijheid.
- Terugkerende schouderdislocaties, waarbij de schouder uit de kom schiet.
Oorzaken van schouderinstabiliteit
Er zijn verschillende oorzaken voor het ontstaan van schouderinstabiliteit:
- Trauma: Een directe impact of letsel kan ervoor zorgen dat de schouder uit de kom schiet en de ligamenten en weefsels die het gewricht stabiliseren worden beschadigd.
- Overbelasting: Bepaalde sporten of activiteiten die veel bovenhandse bewegingen vereisen, zoals tennis, zwemmen of werpsporten, kunnen de schouder instabiel maken.
- Anatomische afwijkingen: Sommige mensen hebben van nature losse gewrichten of een minder stabiele schouder, wat hen vatbaarder maakt voor instabiliteit.
- Zwakte van de rotator cuff-spieren: Deze spieren helpen de schouder op zijn plaats te houden. Als ze zwak zijn, kan dit bijdragen aan instabiliteit.
Hoe fysiotherapie helpt bij schouderinstabiliteit
Fysiotherapie is een van de meest effectieve behandelingen voor schouderinstabiliteit, vooral wanneer het probleem in een vroeg stadium wordt aangepakt. De focus van de fysiotherapeutische behandeling ligt op het versterken van de spieren rond het schoudergewricht, het verbeteren van de stabiliteit en het voorkomen van herhaalde dislocaties.
1. Versterking van de rotator cuff-spieren
Een belangrijk onderdeel van de behandeling is het versterken van de rotator cuff-spieren. Deze spieren spelen een cruciale rol in het stabiliseren van de schouder. Door gerichte oefeningen uit te voeren, kunnen deze spieren sterker en functioneler worden, waardoor het schoudergewricht beter wordt ondersteund.
2. Verbetering van de proprioceptie
Proprioceptie verwijst naar het vermogen van je lichaam om de positie van je gewrichten en spieren in de ruimte te voelen en te beheersen. Bij schouderinstabiliteit is dit vaak verminderd. Fysiotherapie helpt door specifieke oefeningen aan te bieden die je proprioceptie verbeteren, zodat je meer controle hebt over de bewegingen van je schouder.
3. Stabiliteitsoefeningen
Naast het versterken van de rotator cuff-spieren, zal een fysiotherapeut ook stabiliteitsoefeningen voorschrijven om het gewricht sterker en stabieler te maken. Dit kan bestaan uit isometrische oefeningen (waarbij de spieren spannen zonder te bewegen) of dynamische stabiliteitsoefeningen met weerstand.
4. Verbeteren van de houding
Een slechte houding kan bijdragen aan schouderinstabiliteit. Fysiotherapeuten richten zich op het verbeteren van je houding, vooral in de schouderbladen en de bovenrug. Een goede houding helpt de schouder in de juiste positie te houden en vermindert de kans op herhaalde blessures.
5. Preventie van verdere blessures
Naast het behandelen van de huidige instabiliteit, helpt fysiotherapie ook bij het voorkomen van toekomstige blessures. Dit gebeurt door het aanbieden van een reeks oefeningen en aanbevelingen voor aanpassingen in je dagelijkse activiteiten of sport.
Wanneer is een operatie nodig?
In sommige gevallen, vooral bij ernstige traumatische instabiliteit of wanneer de fysiotherapeutische behandeling niet succesvol is, kan een operatie nodig zijn om de structuren die de schouder stabiliseren te herstellen. Na een operatie is fysiotherapie echter nog steeds essentieel om het volledige herstel te bevorderen en de schouder weer op kracht te brengen.
Zelfzorg bij schouderinstabiliteit
Naast fysiotherapie zijn er ook dingen die je zelf kunt doen om de stabiliteit van je schouder te verbeteren:
- Rust: Zorg ervoor dat je de schouder niet overbelast, vooral niet bij pijn.
- IJs: Gebruik ijs om zwelling en pijn te verminderen na activiteiten.
- Juiste warming-up: Voer altijd een goede warming-up uit voor elke fysieke activiteit om blessures te voorkomen.
- Gezonde voeding: gezonde voeding zodat spieren en pezen goed kunnen herstellen.
- Voldoende slaap: slaap is belangrijk om goed te kunnen herstellen
Conclusie
Schouderinstabiliteit kan een uitdagend probleem zijn, maar met de juiste behandeling, waaronder fysiotherapie, is herstel mogelijk. Door de schouder te versterken, de stabiliteit te verbeteren en preventieve maatregelen te nemen, kan de kans op herhaalde instabiliteit en dislocaties aanzienlijk worden verminderd. Neem de tijd om samen met je fysiotherapeut een plan op te stellen dat specifiek op jouw behoeften is afgestemd, zodat je weer met vertrouwen kunt bewegen.