Stuur een mail

Bel ons

Ze kijkt me vragend aan en zegt: “Leonie, hoe zit dat eigenlijk?”
Ik vraag: “Hoe zit wat?”
“Nou, kan je echt iets doen om vallen te voorkomen?”

Ik antwoord: “Er zijn zeker dingen die je kunt doen om het risico op vallen te verkleinen. Helaas kunnen we niet alle valpartijen de wereld uit helpen, maar we kunnen wel kijken naar actiepunten die je kunt ondernemen om jouw persoonlijke valrisico te verlagen.”

Het valrisico wordt deels bepaald door factoren waar je zelf geen directe invloed op hebt, maar ook door factoren die je wél kunt beïnvloeden. Door hier aandacht aan te besteden, kun je je persoonlijke valrisico verminderen.

Zo kun je bijvoorbeeld:

Om je alvast op weg te helpen, beschrijf ik een aantal oefeningen die je eenvoudig thuis kunt doen. Wil je meer begeleiding of een persoonlijk oefenprogramma? Neem gerust contact met mij op, ik help je graag!

Oefeningen die je thuis kunt doen:

Oefeningen voor sterke benen

  1. Hakduwen
    Zittend op een stoel zonder armleuningen: zet je voeten goed onder je knieën en duw je hielen stevig in de grond, terwijl je tenen loskomen. Houd dit 8 tellen vast. Deze oefening is belangrijk voor bijvoorbeeld opstaan, traplopen en fietsen.
  2. Kniestrekken
    Zittend op een stoel zonder armleuningen: strek één been naar voren, trek je tenen naar je toe en houd dit 8 tellen vast. Ontspan daarna je voet en breng deze weer naar beneden. Wissel af met het andere been.
  3. Opstaan en zitten van de stoel
    Ga rechtop zitten en sta rustig op. Als dit gemakkelijk gaat, blijf dan een paar seconden boven de zitting “hangen” voordat je weer gaat zitten.

Oefeningen voor de voeten

Wil je meer weten over voetentraining binnen valpreventie? Lees verder!
De reden om voeten te trainen is dat dit helpt om beter gevoel vanuit de voetzolen te ontwikkelen, waardoor je sneller en effectiever kunt reageren op balansverstoring.

Oefeningen voor het bekken

Het trainen van het bekken is belangrijk omdat het bekken de krachten tussen de benen en de romp overbrengt.

  1. Bekkenkantelen
    Ga rechtop zitten in een stoel zonder armleuningen: kantel je bekken naar voren (maak je rug hol) en kantel het vervolgens naar achteren (maak je onderrug bol). Herhaal dit een aantal keer.
  2. Bilheffen
    Ga rechtop zitten in de stoel: til één bil op, zet deze terug en wissel af met de andere bil. Let op: deze oefening vraagt wat oefening om onder controle te krijgen, het gaat echt om het optillen van het bekken, de ruimte tussen de bekkenrand en de ribbenboog wordt korter aan de kant die je optilt. tot je deze weer neerzet. Dus niet omvallen!

Oefeningen voor balans

Het verbeteren van balans heeft te maken met het lichaamszwaartepunt en het steunvlak. Hoe beter je hiermee om kunt gaan, hoe kleiner de kans op vallen.

  1. Gewichtsverplaatsing
    Staan met je voeten op heupbreedte: verplaats je gewicht van je hielen naar je tenen en weer terug.
  2. Zijwaartse gewichtsverplaatsing
    Staan met je voeten op heupbreedte: verplaats je gewicht afwisselend naar je linker- en rechterbeen.
  3. Gewicht op één been
    Staan met je voeten op heupbreedte: plaats je gewicht op één been en beweeg het andere been een klein stukje naar voren. Breng het terug en wissel van been.
  4. Slow-motion lopen
    Doe alsof je in slow motion loopt, waarbij je bewust je balans houdt bij elke stap.

Valpreventie in Zeist

In Zeist werken we actief aan het verminderen van het valrisico bij ouderen. De werkgroep valpreventie, in samenwerking met, fysizou*, de gemeente Zeist, GGD en huisartsenorganisatie Unicum, biedt verschillende interventies aan, zoals:

Wil je meer weten? Kom gerust naar de screeningsdagen in Zeist. Zo ontdek je hoe je ervoor staat en welke stappen je kunt nemen om jouw risico te verlagen.

*Fysizou is de gezamenlijke fysiotherapie organisatie Zeist, hier is Happy Life Fysiotherapie & Coaching lid van. Met als doel een betere samenwerking tussen de verschillende fysiotherapie praktijken te realiseren.

Elke dag vallen er honderden mensen in Nederland, vaak met ernstige gevolgen. Valincidenten vormen een groot risico, vooral voor ouderen. Dit risico is niet alleen een persoonlijk probleem, maar ook een maatschappelijke uitdaging. Bij FysioZOU* begrijpen we hoe belangrijk het is om valrisico’s te verkleinen en mensen te ondersteunen in hun veiligheid en mobiliteit. Daarom werken onze fysiotherapeuten intensief samen in de werkgroep Valpreventie en zetten we ons in om de ketenaanpak valpreventie in Zeist te realiseren.

Wat is valpreventie?

Valpreventie richt zich op het verminderen van het risico op vallen en het beperken van de gevolgen van een val. Dit gebeurt door het versterken van spierkracht, verbeteren van balans en bewustwording rondom risicovolle situaties. Daarnaast speelt een grondige analyse van valrisico’s een cruciale rol.

Deze analyse vindt gefaseerd plaats. De eerste analyse, de valrisicotest, bestaat uit drie vragen:

  1. Bent u de afgelopen 3 maanden gevallen?
  2. Bent u bezorgd om te vallen?
  3. Heeft u moeite met bewegen, lopen of balans houden?

Aan de hand van deze vragen kan u in aanmerking komen voor de 4 meter looptest of verdere vragen. Vervolgens wordt er ingedeeld in laag, matig en hoog valrisico. Bij een hoog valrisico kom je in aanmerking voor de valrisico analyse. Bij matig risico krijgt u een beweeginterventie en voorlichting, en bij laag risico advies over het reguliere sportaanbod en voorlichting.

Het belang van een valanalyse

Een valanalyse is een essentieel onderdeel van valpreventie. Tijdens een valanalyse wordt er gekeken naar persoonlijke risicofactoren zoals:

Met deze analyse kunnen we een gerichte aanpak bieden, afgestemd op de unieke behoeften van iedereen.

Samenwerking binnen FysioZOU: de werkgroep Valpreventie

De fysiotherapeuten van FysioZOU bundelen hun krachten in de werkgroep Valpreventie om de valrisico’s in onze regio gezamenlijk aan te pakken. Deze samenwerking maakt het mogelijk om kennis en expertise te delen en de beste interventies te ontwikkelen. Een van onze speerpunten is het realiseren van de ketenaanpak valpreventie in Zeist.

Wat is de ketenaanpak valpreventie?

De ketenaanpak valpreventie is een geïntegreerde werkwijze waarbij verschillende disciplines en zorgverleners samenwerken om valrisico’s te verkleinen. In Zeist hebben wij als doel om:

Beweeginterventies voor valrisico

Een belangrijk onderdeel van de ketenaanpak is het gezamenlijk aanbieden van beweeginterventies. Deze interventies zijn gericht op:

Onze beweegprogramma’s zijn laagdrempelig en worden afgestemd op de mogelijkheden en behoeften van de deelnemers. Door deze interventies te combineren met een persoonlijke valanalyse, vergroten we de kans op succes.

De kracht van samenwerking

In de werkgroep Valpreventie werken fysiotherapeuten, huisartsen, wijkverpleegkundigen en andere zorgverleners samen om valpreventie op regionaal niveau te versterken. Deze samenwerking zorgt voor:

Samen werken aan een veiligere toekomst

Bij FysioZOU zijn we trots op onze bijdrage aan de valpreventie in Zeist. Door samen te werken en innovatieve oplossingen te bieden, helpen we mensen om langer zelfstandig en veilig te blijven bewegen. Heeft u vragen over valpreventie of wilt u meer weten over onze beweeginterventies? Neem gerust contact met ons op. Samen staan we sterker tegen valrisico’s!

*FysioZOU is de samenwerkingsorganisatie van de Fysiotherapeuten Zeist.

**Happy Life Fysiotherapie & Coaching werkt samen met verschillende zorgverleners en collega fysiotherapeuten. Heeft zich aangesloten bij FysioZOU om met elkaar de beste zorg binnen Zeist te kunnen realiseren. Door samenwerking zijn wij immers sterker

Een geriatriefysiotherapeut is gespecialiseerd in het behandelen en begeleiden van ouderen en mensen met complexe gezondheidsproblemen. Het doel van geriatriefysiotherapie is om ouderen zo lang mogelijk zelfstandig te laten functioneren, kwaliteit van leven te verbeteren en de gevolgen van veroudering of chronische aandoeningen te minimaliseren.

De taken van een geriatriefysiotherapeut

Een geriatriefysiotherapeut heeft een breed takenpakket dat specifiek is afgestemd op de behoeften van ouderen:

1. Diagnostiek

De geriatriefysiotherapeut begint met een uitgebreide intake en onderzoek om de aard en ernst van de klachten te bepalen. Hierbij wordt gekeken naar:

2. Behandelplan opstellen

Op basis van de diagnose stelt de geriatriefysiotherapeut een behandelplan op maat op. Dit plan richt zich op de persoonlijke doelen en behoeften van de oudere en kan onder andere bestaan uit:

3. Behandelingen uitvoeren

De geriatriefysiotherapeut gebruikt specifieke technieken en methoden die aansluiten bij de behoeften van ouderen, zoals:

4. Preventie en begeleiding

Preventie is een belangrijk onderdeel van geriatriefysiotherapie. De geriatriefysiotherapeut helpt bij het voorkomen van verdere achteruitgang door:

Voor wie is geriatriefysiotherapie bedoeld?

Geriatriefysiotherapie is geschikt voor ouderen en mensen met:

In geval dat het niet mogelijk is om naar de praktijk te komen, kan er op verwijzing fysiotherapie aan huis plaats vinden. De praktijk is gevestigd in Zeist, we komen aan huis in Zeist, Bosch en Duin, Bunnik, de Bilt en Bilthoven.

Samenwerking in de zorg

Een geriatriefysiotherapeut werkt vaak samen met andere zorgverleners, zoals huisartsen, specialisten, ergotherapeuten, casemanagers en mantelzorgers. Deze samenwerking zorgt voor een geïntegreerde aanpak die volledig is afgestemd op de behoeften van de oudere.

Het verschil maken met geriatriefysiotherapie

Geriatriefysiotherapie biedt niet alleen fysieke ondersteuning, maar richt zich ook op de emotionele en sociale aspecten van ouder worden. Het draait om het vergroten van zelfstandigheid, het versterken van zelfvertrouwen en het verbeteren van de algehele kwaliteit van leven.

Conclusie

Een geriatriefysiotherapeut biedt gespecialiseerde zorg voor ouderen en mensen met complexe gezondheidsproblemen. Door een combinatie van behandeling, begeleiding en preventie helpt geriatriefysiotherapie ouderen om langer zelfstandig, mobiel en vitaal te blijven. Het biedt een waardevolle ondersteuning voor zowel de oudere zelf als voor de mantelzorgers.

Wilt u gebruik maken van de expertise van de geriatrie fysiotherapeut, neem dan vandaag nog contact op.

Bent u onder behandeling van een algemeen fysiotherapeut, maar wilt u graag dat de geriatrie fysiotherapeut een paar keer meekijkt en meedenkt. Ook dit is mogelijk. Happy Life Fysiotherapie & Coaching werkt graag en met veel plezier samen met de fysiotherapeuten in de regio. Dit betekend voor u dat u na analyse en advies een overdracht kunt krijgen naar uw fysiotherapeut om samen het traject voort te zetten.

Wie is Leonie?

Leonie is geriatrie en sportfysiotherapeute bij Happy Life Fysiotherapie & Coaching. Binnen de geriatrie heeft Leonie verschillende specialisaties o.a. Parkinson, COPD, NAH, Artrose & Reuma, Orthopedische revalidatie.

Inleiding

Wist je dat elk jaar miljoenen mensen, vooral ouderen, ten val komen, met ernstige gevolgen? Vallen kan leiden tot botbreuken, ziekenhuisopnames en soms zelfs blijvende beperkingen. Een val kan zelfs het begin zijn van een vicieuze cirkel waarin angst voor vallen leidt tot minder bewegen, wat het valrisico alleen maar vergroot. Maar het goede nieuws is dat vallen vaak te voorkomen is. Door het valrisico in kaart te brengen met een screening, kunnen preventieve maatregelen worden genomen. In deze blog leg ik uit waarom valrisico screening zinvol is, welke factoren bijdragen aan een verhoogd valrisico, en wat je kunt doen met de resultaten van een screening.

Wat is een valrisico?

Valrisico verwijst naar de kans dat iemand binnen een bepaalde periode zal vallen. Vooral bij ouderen en mensen met een verminderde mobiliteit neemt dit risico toe. Een val kan ernstige gevolgen hebben, maar door het risico vroegtijdig te identificeren, kunnen er stappen worden ondernomen om dit risico te verkleinen.

Waarom is het belangrijk om valrisico te screenen?

Het screenen van het valrisico is een cruciale stap in het voorkomen van vallen. Door het risico te testen, kun je een goed beeld krijgen van de huidige situatie en potentiële gevaren identificeren. Een screening helpt zorgverleners en cliënten om inzicht te krijgen in de factoren die het risico verhogen en biedt handvatten voor preventieve interventies.

De impact van vallen bij ouderen

Bij ouderen kunnen vallen ernstige lichamelijke en psychologische gevolgen hebben. Lichamelijk kunnen vallen leiden tot breuken, zoals een gebroken heup, of zelfs hersenletsel. Psychologisch kan een val leiden tot angst en verlies van zelfvertrouwen, wat resulteert in minder activiteit en sociale isolatie. Deze vicieuze cirkel kan op zijn beurt het risico op toekomstige vallen verhogen.

Factoren die het valrisico verhogen

Verschillende factoren dragen bij aan een verhoogd risico op vallen. Het is belangrijk om deze factoren te begrijpen, zodat ze tijdens een screening en in preventieve maatregelen meegenomen kunnen worden.

a. Leeftijd en mobiliteit

Naarmate we ouder worden, neemt onze spierkracht, coördinatie en balans af. Dit kan leiden tot een verhoogd valrisico. Personen die minder actief zijn, hebben vaak zwakkere spieren, wat het risico nog verder vergroot.

b. Medicijngebruik

Bepaalde medicijnen, zoals slaapmiddelen, antidepressiva of bloeddrukverlagende medicatie, kunnen bijwerkingen hebben die het evenwicht of de alertheid beïnvloeden. Dit kan het risico op vallen verhogen.

c. Chronische ziekten en fysieke beperkingen

Ziekten zoals artritis, diabetes en de ziekte van Parkinson kunnen de mobiliteit beperken en het risico op vallen verhogen. Ook visuele beperkingen spelen een rol.

d. Omgevingsfactoren

Slechte verlichting, gladde vloeren, en obstakels in huis zijn vaak de boosdoeners van een val. Deze omgevingsrisico’s zijn echter relatief eenvoudig aan te passen.

e. Psychologische factoren

Angst om te vallen kan paradoxaal genoeg het valrisico vergroten. Mensen die bang zijn om te vallen, bewegen vaak minder, wat leidt tot spierverlies en een verminderde balans.

Hoe wordt een valrisico screening uitgevoerd?

Een valrisico screening wordt meestal uitgevoerd door een fysiotherapeut, geriater of huisarts. De screening bestaat uit een combinatie van vragenlijsten, fysieke tests en observaties. Zo kan de zorgverlener een goed beeld krijgen van de mobiliteit, spierkracht en balans van de persoon.

Veelgebruikte testen om valrisico te bepalen

Er zijn verschillende tests die kunnen worden gebruikt om het valrisico te meten. Hier zijn een paar voorbeelden:

a. Timed Up and Go-test (TUG)

Bij deze test wordt de tijd gemeten die een persoon nodig heeft om uit een stoel op te staan, een korte afstand te lopen, om te draaien, terug te lopen en weer te gaan zitten. Dit geeft een indicatie van mobiliteit en balans.

b. Berg Balance Scale (BBS)

De Berg Balance Scale beoordeelt het evenwicht van een persoon door middel van 14 taken die variëren in moeilijkheidsgraad. Het totale aantal punten geeft een beeld van het valrisico.

c. 5-Times Sit-to-Stand-test

Deze test meet de spierkracht in de benen door te kijken hoe snel iemand vijf keer achter elkaar kan opstaan uit een stoel zonder de armen te gebruiken.

Wat kun je doen met de uitslag van de screening?

Na de screening heb je een duidelijk beeld van het valrisico. Afhankelijk van de resultaten kan een behandelplan worden opgesteld, waarin preventieve maatregelen worden voorgesteld om het risico te verlagen. Dit kan variëren van fysiotherapie tot aanpassingen in de omgeving.

Preventieve maatregelen op basis van de screening

a. Fysiotherapie en balans-oefeningen

Fysiotherapie kan helpen om spierkracht en balans te verbeteren. Balansoefeningen zoals tai chi kunnen zeer effectief zijn in het verminderen van valrisico.

b. Omgevingsaanpassingen

Het aanpassen van de leefomgeving is een eenvoudige maar effectieve maatregel. Denk hierbij aan het verwijderen van losliggende kleedjes, het plaatsen van handgrepen in de badkamer en het zorgen voor goede verlichting.

c. Medicatiecontrole

Een arts kan de medicatie van de patiënt herzien om te kijken of bepaalde medicijnen het valrisico verhogen, en indien nodig aanpassingen maken.

d. Voeding en supplementen

Voeding speelt ook een rol bij valpreventie. Een gebalanceerd dieet dat rijk is aan calcium en vitamine D kan helpen om de botten sterk te houden en de spieren gezond.

Belang van multidisciplinaire zorg

Een multidisciplinair team van zorgverleners, waaronder fysiotherapeuten, huisartsen en diëtisten, kan samenwerken om een uitgebreide aanpak te bieden voor valpreventie. Dit zorgt ervoor dat alle aspecten van de gezondheid worden aangepakt.

Voorbeelden van succesvolle interventies

Er zijn talloze voorbeelden van ouderen die, na een valrisico screening en daaropvolgende interventies, hun mobiliteit en zelfvertrouwen hebben herwonnen. Door tijdig in te grijpen, is het mogelijk om vallen te voorkomen en de levenskwaliteit te verbeteren.

Rol van familie en mantelzorgers

Familie en mantelzorgers spelen een belangrijke rol in valpreventie. Ze kunnen helpen bij het aanpassen van de leefomgeving en het aanmoedigen van lichaamsbeweging en andere preventieve maatregelen.

Wanneer is het tijd voor een hertest?

Het is aan te raden om regelmatig een valrisico screening uit te laten voeren, vooral als er veranderingen zijn in de gezondheid of medicatie van de persoon. Een hertest kan ook nuttig zijn na een val of wanneer er nieuwe klachten ontstaan.

Conclusie

Het screenen van valrisico is een effectieve manier om vallen te voorkomen en de levenskwaliteit van ouderen te verbeteren. Door factoren die het valrisico verhogen tijdig te identificeren, kunnen preventieve maatregelen worden genomen. Of het nu gaat om fysiotherapie, aanpassingen in de leefomgeving of medicatiecontrole, er zijn veel manieren om het risico op vallen te verlagen.

Veelgestelde vragen (FAQ)

1. Hoe vaak moet ik mijn valrisico laten screenen?
Het is aan te raden om jaarlijks een screening te doen, vooral als je ouder bent of gezondheidsklachten hebt.

2. Wat moet ik doen als mijn screening aangeeft dat ik een hoog valrisico heb?
Als uit de screening blijkt dat je een hoog valrisico hebt, is het belangrijk om meteen actie te ondernemen. Je kunt starten met fysiotherapie, je omgeving veiliger maken en een arts raadplegen voor een medicatiecontrole. Dit kan helpen om het risico aanzienlijk te verminderen.

3. Kan ik zelf iets doen om mijn valrisico te verlagen?
Ja, er zijn verschillende dingen die je zelf kunt doen om het risico op vallen te verlagen. Denk aan regelmatige lichaamsbeweging, het verbeteren van je balans en spierkracht, en ervoor zorgen dat je huis veilig is ingericht, zonder struikelgevaar.

4. Welke oefeningen helpen bij het verbeteren van balans en stabiliteit?
Balansoefeningen zoals tai chi, yoga of specifieke balans- en krachttrainingen onder begeleiding van een fysiotherapeut kunnen helpen om je stabiliteit te verbeteren en je valrisico te verlagen.

5. Is een valrisico screening alleen voor ouderen?
Nee, hoewel valrisico’s vaker voorkomen bij ouderen, kunnen ook jongere mensen baat hebben bij een screening, vooral als ze fysieke beperkingen hebben, bepaalde medicijnen gebruiken of een chronische ziekte hebben.

Fysiotherapie is een breed vakgebied dat zich richt op het verbeteren van de mobiliteit en het behandelen van lichamelijke klachten. Binnen dit vakgebied zijn er verschillende specialisaties, waaronder geriatrie fysiotherapie en sportfysiotherapie. Deze specialisaties hebben elk hun eigen focus en doelgroep, maar kunnen ook samenwerken en elkaar ondersteunen in bepaalde situaties. In dit artikel bespreken we de verschillen tussen fysiotherapie, geriatrie fysiotherapie en sportfysiotherapie, en hoe ze elkaar kunnen aanvullen.

Wat is fysiotherapie?

Fysiotherapie richt zich op het voorkomen, verhelpen en verminderen van klachten aan het bewegingsapparaat. Dit kan variëren van spierpijn en gewrichtsklachten tot revalidatie na een blessure of operatie. Fysiotherapeuten werken met patiënten van alle leeftijden om hun bewegingsvrijheid te verbeteren en pijn te verminderen.

De behandelingen binnen de fysiotherapie zijn gericht op:

Fysiotherapeuten passen verschillende technieken toe, zoals massage, oefeningen en mobilisaties om de klachten van de patiënt aan te pakken. Ook geven ze advies en begeleiding om het herstel te ondersteunen en om klachten in de toekomst te voorkomen.

Wat is geriatrie fysiotherapie?

Geriatrie fysiotherapie is een specialisatie binnen de fysiotherapie die zich richt op de behandeling van oudere volwassenen, vaak mensen boven de 70 jaar. Deze doelgroep heeft specifieke gezondheidsproblemen die samenhangen met het ouder worden, zoals verminderde mobiliteit, valrisico’s, osteoporose en chronische ziekten zoals Parkinson of dementie. Geriatrie fysiotherapeuten hebben specifieke kennis en vaardigheden ontwikkeld om deze groep patiënten te helpen met hun mobiliteit en zelfstandigheid.

De focus van geriatrie fysiotherapie ligt op:

Geriatrie fysiotherapeuten werken vaak samen met andere zorgverleners, zoals huisartsen en verpleegkundigen, om een holistische aanpak te bieden voor de complexere gezondheidsproblemen van ouderen.

Wat is sportfysiotherapie?

Sportfysiotherapie is een andere specialisatie binnen de fysiotherapie, gericht op de behandeling van sporters, zowel professioneel als recreatief. Sportfysiotherapeuten richten zich op het voorkomen en behandelen van sportblessures en het verbeteren van sportprestaties. Zij begrijpen de fysieke belasting die sport met zich meebrengt en passen hun behandelingen hierop aan.

De focus van sportfysiotherapie ligt op:

Sportfysiotherapeuten werken vaak samen met coaches, trainers en artsen om een geïntegreerde aanpak te bieden die de sporter optimaal ondersteunt tijdens revalidatie en training.

Verschil tussen geriatrie fysiotherapie en sportfysiotherapie

Hoewel zowel geriatrie fysiotherapie als sportfysiotherapie specialisaties binnen de fysiotherapie zijn, hebben ze verschillende doelgroepen en benaderingen. Waar geriatrie fysiotherapie zich richt op oudere volwassenen en het behoud van dagelijkse functionaliteit, richt sportfysiotherapie zich op sporters die zo snel mogelijk weer op het gewenste prestatieniveau willen komen.

Enkele verschillen tussen de twee specialisaties zijn:

Hoe ondersteunen geriatrie fysiotherapie en sportfysiotherapie elkaar?

Hoewel de specialisaties verschillende doelgroepen en behandelmethoden hebben, zijn er situaties waarin geriatrie fysiotherapie en sportfysiotherapie elkaar kunnen ondersteunen. Bijvoorbeeld:

En hoe mooi is het dat Leonie zowel geriatrie fysiotherapeut als sportfysiotherapeut is. Dit heeft als voordeel dat er snel geschakeld kan worden tussen beide werelden waar de combinatie van deze twee werelden wordt gevraagd.

Conclusie

Geriatrie fysiotherapie en sportfysiotherapie zijn twee waardevolle specialisaties binnen de fysiotherapie die elk hun eigen doelgroep en focus hebben. Terwijl geriatrie fysiotherapie zich richt op het behouden van mobiliteit en zelfstandigheid bij ouderen, helpt sportfysiotherapie sporters om blessures te voorkomen, sneller te herstellen en hun prestaties te verbeteren. In sommige gevallen kunnen deze twee specialisaties elkaar aanvullen en ondersteunen, bijvoorbeeld bij de revalidatie van oudere sporters of het combineren van valpreventie en sportprestaties bij actieve ouderen. Holistische fysiotherapie, waarbij de zorg is afgestemd op de behoeften van de patiënt, kan in beide gevallen van onschatbare waarde zijn.

Wil je een afspraak maken dan is dit natuurlijk mogelijk.

De ziekte van Parkinson en parkinsonisme zijn aandoeningen die het centrale zenuwstelsel aantasten, en hoewel ze op elkaar lijken, hebben ze verschillende oorzaken en behandelmethoden. In deze blog zullen we bespreken wat de ziekte van Parkinson is, wanneer we spreken van parkinsonisme, waarom gespecialiseerde zorg noodzakelijk is voor deze aandoeningen, en hoe holistische fysiotherapie kan bijdragen aan het welzijn van patiënten.

Wat is de ziekte van Parkinson?

De ziekte van Parkinson is een progressieve neurologische aandoening die voornamelijk beweging en coördinatie beïnvloedt. Het ontstaat door een afname van dopamine in de hersenen, een chemische stof die essentieel is voor soepele en gecontroleerde bewegingen. De symptomen ontwikkelen zich geleidelijk en verergeren na verloop van tijd.

De belangrijkste kenmerken van de ziekte van Parkinson zijn:

Hoewel de exacte oorzaak van Parkinson niet bekend is, wordt aangenomen dat zowel genetische als omgevingsfactoren een rol spelen. De ziekte komt vaker voor bij ouderen, en naarmate de populatie ouder wordt, neemt het aantal gevallen van Parkinson wereldwijd toe.

Wanneer spreken we over parkinsonisme?

Parkinsonisme verwijst naar een groep aandoeningen die vergelijkbare symptomen veroorzaken als de ziekte van Parkinson, zoals tremoren, stijfheid en traagheid van beweging. Het verschil ligt echter in de oorzaak van de symptomen. Terwijl de ziekte van Parkinson een specifieke degeneratieve ziekte is, kan parkinsonisme het gevolg zijn van andere neurologische aandoeningen, medicatiegebruik of hersenletsels.

Er zijn verschillende vormen van parkinsonisme:

Hoewel parkinsonisme vaak dezelfde motorische symptomen heeft als Parkinson, reageren patiënten met parkinsonisme meestal minder goed op dopamine-vervangende medicatie. Dit maakt het belangrijk om een nauwkeurige diagnose te stellen, zodat de juiste behandeling kan worden ingezet.

Waarom gespecialiseerde zorg voor deze centraal neurologische aandoeningen?

Zowel de ziekte van Parkinson als parkinsonisme vereisen gespecialiseerde zorg vanwege de complexe en progressieve aard van de aandoeningen. Het behandelen van deze aandoeningen gaat verder dan alleen het voorschrijven van medicijnen; er is een multidisciplinaire aanpak nodig om de symptomen te beheersen en de kwaliteit van leven van de patiënt te verbeteren.

Specialistische zorg is essentieel om:

De gespecialiseerde zorg is vanwege het cruciale belang dan ook verenigd middels parkinsonnet. Zorgverleners die in parkinsonnet zitten hebben regelmatig bijscholingen en mono en multi disciplinaire bijeenkomsten. Waardoor er onderling korte lijnen zijn en er snel overlegt kan worden. Binnen de praktijk is Leonie als geriatrie fysiotherapeute aangesloten in parkinsonnet.

Waarom holistische fysiotherapie bij de ziekte van Parkinson en parkinsonisme?

Holistische fysiotherapie biedt een bredere kijk op de behandeling van neurologische aandoeningen zoals Parkinson en parkinsonisme. Het richt zich niet alleen op de fysieke symptomen, maar ook op het verbeteren van het algehele welzijn van de patiënt.

Hier zijn enkele redenen waarom holistische fysiotherapie kan helpen:

  1. Verbetering van mobiliteit en evenwicht
    Fysiotherapie helpt bij het verbeteren van de spierkracht, coördinatie en balans, wat belangrijk is om het risico op vallen te verminderen. Oefeningen kunnen gericht zijn op het soepel houden van de gewrichten en het verbeteren van de bewegingsvrijheid.
  2. Ademhalingsondersteuning en ontspanning
    Patiënten met Parkinson kunnen ademhalingsproblemen en spanning ervaren. Ademhalingsoefeningen en ontspanningstechnieken helpen om de ademhaling te verbeteren en spanning in het lichaam te verminderen, wat gunstig is voor zowel de fysieke als mentale toestand van de patiënt.
  3. Pijnverlichting
    Holistische fysiotherapie kan ook technieken zoals massage en stretching toepassen om stijfheid en pijn te verminderen. Dit draagt bij aan een beter bewegingsbereik en meer comfort in het dagelijks leven.
  4. Mentale en emotionele begeleiding
    Omdat de ziekte van Parkinson en parkinsonisme niet alleen fysieke maar ook emotionele uitdagingen met zich meebrengen, speelt mentale ondersteuning een belangrijke rol. Holistische fysiotherapeuten helpen patiënten om hun emotionele veerkracht te vergroten en een positieve mindset te behouden, ondanks de progressieve aard van de ziekte.
  5. Leefstijlbegeleiding en aanpassingen
    Holistische fysiotherapie kan ook helpen bij aanpassingen in de levensstijl, zoals dieetadvies, stressmanagement en het creëren van een routine die de symptomen helpt beheersen. Dit zorgt voor een meer geïntegreerde benadering van de zorg.

Conclusie

De ziekte van Parkinson en parkinsonisme zijn complexe neurologische aandoeningen die gespecialiseerde zorg en een holistische benadering vereisen om de symptomen te beheersen en de kwaliteit van leven van de patiënt te verbeteren. Waar Parkinson specifiek te maken heeft met een tekort aan dopamine, kan parkinsonisme door verschillende oorzaken worden veroorzaakt. Specialisten in neurologie, ondersteund door een multidisciplinair team, zijn cruciaal om een nauwkeurige diagnose te stellen en de juiste behandeling te bieden.

Holistische fysiotherapie biedt niet alleen fysieke ondersteuning, maar richt zich ook op het mentale en emotionele welzijn van patiënten, waardoor zij beter in staat zijn om hun ziekte onder controle te houden en een hogere kwaliteit van leven te behouden. Door te focussen op zowel beweging, balans, ademhaling als emotionele begeleiding, kunnen mensen met Parkinson of parkinsonisme meer vrijheid en zelfstandigheid ervaren in hun dagelijks leven.

Mocht je naar aanleiding van dit artikel vragen hebben neem gerust contact met mij op.

Osteoporose, ook wel botontkalking genoemd, is een aandoening waarbij de botten geleidelijk aan zwakker worden en hun dichtheid verliezen. Dit vergroot de kans op breuken, vooral in de heup, pols en wervelkolom. In deze blog bespreken we samen wat osteoporose precies is, waarom trainen essentieel is voor mensen met osteoporose, hoe valpreventie kan helpen en waarom holistische fysiotherapie een belangrijke rol speelt in het behandelen van deze aandoening.

Wat is osteoporose?

Osteoporose is een aandoening die gekenmerkt wordt door een afname van de botdichtheid, waardoor de botten brozer en kwetsbaarder worden. Deze aandoening ontwikkelt zich geleidelijk en blijft vaak jarenlang onopgemerkt, totdat iemand een bot breekt door een kleine val of een lichte belasting. De belangrijkste oorzaken van osteoporose zijn:

Osteoporose komt veel voor, vooral bij vrouwen boven de 50 jaar, maar ook mannen kunnen ermee te maken krijgen. Het is een progressieve aandoening, wat betekent dat de botdichtheid steeds verder afneemt zonder behandeling of ingrijpen.

Het belang van trainen bij osteoporose

Regelmatig bewegen is cruciaal voor mensen met osteoporose, ondanks dat de aandoening de botten zwakker maakt. Training heeft verschillende voordelen, zowel voor de botgezondheid als voor de algehele fysieke conditie:

  1. Versterking van botten
    Fysieke activiteit, met name gewichtdragende oefeningen zoals wandelen, dansen en krachttraining, stimuleert de botopbouw. Het zet de botten aan om sterker te worden door de mechanische belasting die op ze wordt uitgeoefend. Dit kan helpen om het proces van botafbraak te vertragen en zelfs de botdichtheid te verbeteren.
  2. Verbetering van balans en coördinatie
    Balansoefeningen en functionele training helpen het risico op vallen te verminderen. Een betere balans en coördinatie zorgen ervoor dat je je stabieler voelt tijdens dagelijkse activiteiten, wat belangrijk is om de kans op breuken te verkleinen.
  3. Versterking van spieren
    Sterke spieren rondom de botten, vooral in de kern en onderste ledematen, bieden extra ondersteuning voor de botten. Dit vermindert de belasting op kwetsbare botten en helpt om de mobiliteit en stabiliteit te verbeteren.

Valpreventie bij osteoporose

Een van de grootste zorgen voor mensen met osteoporose is het risico op vallen, wat kan leiden tot ernstige botbreuken. Daarom is valpreventie een belangrijk onderdeel van de behandeling van osteoporose. Hier zijn enkele manieren om het risico op vallen te verkleinen:

  1. Huisveiligheid verbeteren
    Het verwijderen van obstakels in huis, zoals losse vloerkleden, en het installeren van hulpmiddelen zoals leuningen en antislipmatten in de badkamer kan helpen om de kans op vallen te verminderen.
  2. Balansoefeningen
    Door regelmatig balansoefeningen te doen, zoals tai chi of specifieke fysiotherapieoefeningen, kunnen mensen hun evenwicht verbeteren en hun coördinatie versterken. Dit maakt hen minder kwetsbaar voor onstabiele situaties.
  3. Goed schoeisel
    Het dragen van schoenen met goede grip en ondersteuning is essentieel voor het voorkomen van uitglijden en vallen, vooral op gladde of oneffen oppervlakken.

Holistische fysiotherapie bij osteoporose

Holistische fysiotherapie richt zich niet alleen op het fysieke aspect van osteoporose, maar ook op de mentale en emotionele kant van de aandoening. Deze benadering biedt een geïntegreerde zorgervaring die het welzijn van de patiënt als geheel bevordert. Hieronder enkele manieren waarop holistische fysiotherapie kan helpen:

  1. Individueel afgestemde trainingsprogramma’s
    Holistische fysiotherapeuten ontwikkelen op maat gemaakte trainingsprogramma’s die zijn afgestemd op de individuele behoeften van de patiënt. Hierbij wordt rekening gehouden met de ernst van de osteoporose, eventuele bijkomende klachten en persoonlijke doelen.
  2. Begeleiding bij voeding en levensstijl
    Fysiotherapeuten werken vaak samen met diëtisten om advies te geven over voeding die de botgezondheid ondersteunt, zoals het verhogen van de inname van calcium en vitamine D. Daarnaast kunnen ze helpen bij het ontwikkelen van gezonde gewoonten, zoals regelmatige beweging en valpreventie.
  3. Mentale ondersteuning
    De diagnose osteoporose kan mentaal zwaar zijn, vooral omdat het gepaard gaat met beperkingen en het risico op breuken. Holistische fysiotherapie biedt niet alleen fysieke behandeling, maar ondersteunt patiënten ook in hun mentale welzijn. Dit helpt hen om hun aandoening beter te beheersen en hun kwaliteit van leven te behouden.
  4. Verlichting van pijn en spanning
    Naast oefeningen kan fysiotherapie technieken zoals massage en ontspanningstherapieën toepassen om spanning en pijn te verminderen die vaak gepaard gaan met de aandoening, vooral bij patiënten die al fracturen hebben opgelopen.

Binnen de zorg is er een netwerk met special geschoolde zorgverleners voor het behandelen van mensen met osteoporose. Door dit netwerk zijn er korte lijnen met andere betrokken zorgverleners. Leonie is de geschoolde fysiotherapeut voor mensen met osteoporose binnen de praktijk.

Conclusie

Osteoporose is een ernstige aandoening die, als het onbehandeld blijft, kan leiden tot breuken en mobiliteitsproblemen. Gelukkig kunnen trainen, valpreventie en holistische fysiotherapie een grote rol spelen in het behoud van de botgezondheid en de kwaliteit van leven voor mensen met osteoporose. Door een actieve leefstijl te onderhouden en samen te werken met zorgprofessionals, kunnen patiënten de negatieve effecten van de aandoening beperken en een volwaardig leven leiden zonder de constante angst voor vallen en breuken.

Chronische obstructieve longziekte (COPD) is een progressieve longziekte die de ademhaling ernstig kan belemmeren. COPD is wereldwijd een van de belangrijkste oorzaken van invaliditeit en overlijden, vooral door langdurige blootstelling aan irriterende stoffen zoals sigarettenrook. In dit blog bespreken we wat COPD precies is, de effecten van training bij mensen met COPD, het belang van ademhalingsoefeningen en waarom holistische fysiotherapie een cruciale rol kan spelen bij de behandeling van deze aandoening.

Wat is COPD?

COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease, oftewel chronische obstructieve longziekte. Het is een verzamelnaam voor longziekten die de luchtwegen vernauwen en het ademhalen bemoeilijken. De twee meest voorkomende vormen van COPD zijn:

COPD is een progressieve ziekte, wat betekent dat de symptomen in de loop van de tijd erger worden. Mensen met COPD kunnen last hebben van kortademigheid, hoesten, piepende ademhaling en vermoeidheid. Deze symptomen kunnen dagelijkse activiteiten zoals traplopen of wandelen bemoeilijken.

Effecten van trainen bij COPD

Ondanks de moeite die ademhalen kost, is regelmatig bewegen juist essentieel voor mensen met COPD. Hier zijn enkele belangrijke effecten van trainen voor mensen met deze aandoening:

  1. Verbetering van de longcapaciteit
    Hoewel COPD de longfunctie niet volledig kan herstellen, kan fysieke training helpen de efficiëntie van de ademhaling te verbeteren. Door de conditie te verbeteren, kunnen mensen met COPD meer doen met minder moeite, waardoor ze minder snel kortademig worden tijdens dagelijkse activiteiten.
  2. Versterking van de ademhalingsspieren
    Trainingen die gericht zijn op het versterken van de spieren die betrokken zijn bij de ademhaling, zoals de middenrifspier, kunnen ervoor zorgen dat mensen met COPD effectiever ademhalen.
  3. Verhoogde algehele fitheid en energie
    Regelmatige lichaamsbeweging zorgt voor een betere algemene fitheid, wat helpt om vermoeidheid te verminderen en het uithoudingsvermogen te vergroten. Dit kan de kwaliteit van leven verbeteren, omdat dagelijkse taken minder energie kosten.
  4. Verlaagde angst en stress
    Veel mensen met COPD ervaren angst en stress door hun ademhalingsproblemen. Lichaamsbeweging kan deze gevoelens helpen verminderen door de afgifte van endorfines, wat bijdraagt aan een beter mentaal welzijn.

Effect van ademhalingsoefeningen bij COPD

Ademhalingsoefeningen zijn een belangrijk onderdeel van de behandeling van COPD. Ze helpen mensen om hun ademhaling te controleren en efficiënter om te gaan met de beperkte longcapaciteit. Enkele veelgebruikte technieken zijn:

  1. Pursed-lip breathing
    Bij deze techniek adem je langzaam in door je neus en adem je uit door je lippen, alsof je een kaars uitblaast. Dit helpt om de luchtstroom te reguleren en te voorkomen dat lucht wordt vastgehouden in de longen, wat vaak een probleem is bij COPD-patiënten.
  2. Diafragmatische ademhaling (buikademhaling)
    Deze oefening richt zich op het gebruik van het middenrif in plaats van de borstkas om te ademen. Het helpt om diepere en meer effectieve ademhalingen te nemen, wat de zuurstofopname verbetert en de ademhalingsinspanning vermindert.
  3. Ademhalingspatronen tijdens inspanning
    Door te leren hoe je tijdens fysieke inspanning bewust moet ademen, kunnen mensen met COPD activiteiten langer volhouden zonder overmatig kortademig te worden. Deze techniek is vooral nuttig bij dagelijkse taken zoals wandelen of traplopen.

Het trainen en oefenen met COPD vraagt om een gespecialiseerde behandeling door gespecialiseerde zorgverleners. Gelukkig is er een netwerk waarin wordt samengewerkt voor een optimale kennis deling en samenwerking. Waardoor alle betrokken specialisten bij COPD met elkaar samen werken. Hierdoor krijg je de juiste zorg op de juiste plaats. Binnen de praktijk is Leonie gespecialiseerd in het behandelen van mensen met COPD klachten.

Het belang van holistische fysiotherapie bij COPD

Holistische fysiotherapie richt zich op het behandelen van de persoon als geheel, in plaats van alleen de symptomen van de ziekte. Bij COPD betekent dit dat fysiotherapie niet alleen gericht is op ademhaling, maar ook op fysieke, emotionele en sociale aspecten van de aandoening. Waarom is dit belangrijk?

  1. Individuele begeleiding
    Elke patiënt met COPD heeft andere behoeften en uitdagingen. Een holistische benadering houdt rekening met persoonlijke factoren, zoals de ernst van de aandoening, de algemene gezondheid en de mentale toestand van de patiënt. Dit zorgt voor een op maat gemaakt behandelplan dat optimaal aansluit bij de specifieke situatie van de patiënt.
  2. Psychosociale ondersteuning
    COPD kan een grote impact hebben op de mentale gezondheid. Angst voor benauwdheid of een nieuwe aanval kan leiden tot vermijdingsgedrag, waardoor patiënten minder actief worden en sociale contacten verliezen. Een holistische fysiotherapeut biedt ondersteuning en advies om zowel het fysieke als het mentale welzijn te verbeteren.
  3. Verbeterde leefstijl en zelfmanagement
    Een holistische aanpak omvat vaak advies over voeding, gewichtsbeheersing en het ontwikkelen van gezonde gewoonten. Dit helpt COPD-patiënten om beter om te gaan met hun ziekte en draagt bij aan een betere levenskwaliteit op lange termijn.
  4. Multidisciplinaire samenwerking
    Een holistische benadering stimuleert samenwerking tussen verschillende zorgprofessionals, zoals longartsen, diëtisten en psychologen. Deze integrale zorgaanpak zorgt ervoor dat alle aspecten van COPD worden aangepakt, wat leidt tot een meer volledige en effectieve behandeling.

Conclusie

COPD is een complexe aandoening die niet alleen de ademhaling belemmert, maar ook een aanzienlijke impact kan hebben op de kwaliteit van leven. Regelmatige training en ademhalingsoefeningen kunnen helpen om de longcapaciteit te verbeteren, de ademhalingsspieren te versterken en de symptomen beter beheersbaar te maken. Daarnaast biedt holistische fysiotherapie een uitgebreide aanpak, waarbij zowel fysieke als emotionele aspecten van COPD worden behandeld. Door het inzetten van deze therapieën kunnen mensen met COPD hun algehele gezondheid en welzijn verbeteren, ondanks de uitdagingen die de ziekte met zich meebrengt.

Inleiding

Binnen de praktijk happy Life Fysiotherapie maken we heel veel gebruik van functioneel trainen. Wellicht heb je deze trem de laatste tijd met regelmaat voorbij horen komen. Gelukkig wint functioneel trainen steeds meer terrein wint binnen de wereld van fysiotherapie. Maar wat houdt het precies in? En hoe verschilt het van traditionele trainingsmethoden? In deze blog gaan we dieper in op de voordelen van functioneel trainen binnen de fysiotherapie en hoe het kan helpen bij zowel revalidatie als het verbeteren van alledaagse bewegingen.

Wat is functioneel trainen?

Functioneel trainen richt zich op oefeningen die aansluiten bij de bewegingen die je dagelijks maakt. Het doel is om je lichaam sterker, stabieler en flexibeler te maken in bewegingen die je in het dagelijks leven uitvoert, zoals tillen, lopen, bukken en draaien. Deze manier van trainen stimuleert het lichaam om efficiënter te bewegen en helpt blessures te voorkomen.

Oorsprong van de methode

Functioneel trainen heeft zijn wortels in de sport- en fitnesswereld, waar het oorspronkelijk werd ontwikkeld om atleten te helpen beter te presteren. De overgang naar fysiotherapie was een logische stap, aangezien de focus op natuurlijke bewegingen en het verbeteren van functionele capaciteiten perfect aansluit bij het herstelproces van veel patiënten.

Het verschil tussen traditioneel en functioneel trainen

Traditionele trainingsmethoden richten zich vaak op geïsoleerde spiergroepen. Denk bijvoorbeeld aan het trainen van je biceps met een dumbbell of het uitvoeren van leg presses voor je benen. Bij functioneel trainen gaat het juist om het trainen van meerdere spiergroepen tegelijk in een natuurlijke beweging, zoals bij een squat of een deadlift.

De rol van de fysiotherapeut in functioneel trainen

Een van de belangrijkste aspecten van functioneel trainen binnen de fysiotherapie is de begeleiding door een fysiotherapeut. De fysiotherapeut zorgt ervoor dat de oefeningen zijn afgestemd op de individuele behoeften van de patiënt en houdt rekening met eventuele beperkingen en blessures. Hierdoor is het een veilige en effectieve methode om te herstellen en sterker te worden.

Voordelen van functioneel trainen binnen de fysiotherapie

Functioneel trainen biedt talloze voordelen voor patiënten die herstellen van blessures of chronische pijn ervaren. Enkele van de belangrijkste voordelen zijn:

Voor wie is functioneel trainen geschikt?

Functioneel trainen is geschikt voor een breed scala aan patiënten. Of je nu herstellende bent van een blessure of moeite hebt met bepaalde alledaagse bewegingen, deze manier van trainen kan je helpen om sterker en flexibeler te worden.

Functionele oefeningen voor verschillende aandoeningen

Verschillende aandoeningen vereisen verschillende benaderingen. Hier zijn enkele voorbeelden van functionele oefeningen die worden gebruikt in de fysiotherapie voor specifieke problemen:

Het belang van core stability in functioneel trainen

Een sterke core is de basis van elke beweging die je maakt. Door de kernspieren te versterken, verbeter je je stabiliteit en voorkom je blessures. Voorbeelden van effectieve core stability-oefeningen zijn planken, bruggetjes en balansball-oefeningen.

Functioneel trainen en sportprestaties

Niet alleen patiënten met blessures hebben baat bij functioneel trainen, ook sporters zien hun prestaties verbeteren. Sporters zoals hardlopers, voetballers en tennissers kunnen door functionele oefeningen hun kracht, snelheid en coördinatie verbeteren.

Revalidatie en functioneel trainen

Voor mensen die revalideren na een blessure, biedt functioneel trainen een veilige en effectieve manier om terug te keren naar hun normale activiteiten. Door zich te richten op dagelijkse bewegingen in plaats van geïsoleerde spieren, kunnen patiënten sneller herstellen en hun zelfvertrouwen terugwinnen.

Het psychologische aspect van functioneel trainen

Naast de fysieke voordelen biedt functioneel trainen ook psychologische voordelen. Het behalen van succeservaringen door verbeterde prestaties en het overwinnen van fysieke uitdagingen kan de motivatie en het zelfvertrouwen van patiënten verhogen.

Hoe begin je met functioneel trainen binnen de fysiotherapie?

Het opzetten van een functioneel trainingsschema begint met een grondige evaluatie van de behoeften en beperkingen van de patiënt. Samen met de fysiotherapeut stel je doelen op en worden de oefeningen aangepast aan je persoonlijke situatie.

De integratie van technologie in functioneel trainen

Met de opkomst van technologie worden steeds meer wearables en apps gebruikt om de voortgang van patiënten te monitoren en hun training te optimaliseren. Virtuele begeleiding biedt ook nieuwe mogelijkheden om op afstand te trainen en te herstellen.

Veelvoorkomende misverstanden over functioneel trainen

Er bestaan enkele misverstanden over functioneel trainen. Een veelgehoord misverstand is dat het alleen voor sporters is, maar niets is minder waar. Functioneel trainen is geschikt voor iedereen, ongeacht leeftijd of fysieke gesteldheid. Een ander misverstand is dat het te zwaar zou zijn voor ouderen, terwijl juist zij enorm kunnen profiteren van deze manier van trainen.

Conclusie Functioneel Trainen binnen de Fysiotherapie

Functioneel trainen is een veelzijdige, effectieve methode binnen de fysiotherapie. Door zich te richten op natuurlijke bewegingen en alledaagse handelingen, helpt het mensen om sterker, mobieler en zelfverzekerder te worden. Of je nu herstelt van een blessure of gewoon beter wil functioneren.

1. Inleiding

Voor ouderen kan een valpartij ernstige gevolgen hebben, variërend van botbreuken tot een verminderd gevoel van zelfstandigheid. Het risico op vallen neemt toe naarmate we ouder worden, maar gelukkig zijn er manieren om valincidenten te voorkomen. In dit artikel bespreken we waarom ouderen vaker vallen, het belang van valpreventie, en kijken we naar twee veelgebruikte programma’s: “Vallen Verleden Tijd” en het Otago-programma. Daarnaast geven we enkele eenvoudige oefeningen die thuis gedaan kunnen worden om sterker te worden en balans te verbeteren.

2. Waarom vallen ouderen vaker?

Ouderen vallen vaker door een combinatie van lichamelijke, omgevings- en gezondheidsfactoren. Naarmate we ouder worden, verliezen we spierkracht en flexibiliteit, wat onze balans kan beïnvloeden. Daarnaast kunnen aandoeningen zoals artrose, een verminderde zicht- en gehoorfunctie, en medicijngebruik bijdragen aan een verhoogd valrisico. Ook obstakels in huis, zoals losliggende kleedjes of een slechte verlichting, kunnen leiden tot ongelukken.

3. Het belang van valpreventie

Valpreventie is van cruciaal belang omdat een val vaak resulteert in lichamelijke letsels, zoals een gebroken heup of arm, die langdurig herstel vereisen. Naast fysieke schade kan een val ook psychologische gevolgen hebben, zoals angst om opnieuw te vallen, wat kan leiden tot een meer inactieve levensstijl. Door preventieve maatregelen te nemen, zoals het verbeteren van spierkracht en balans, en het aanpassen van de woonomgeving, kunnen valincidenten aanzienlijk worden verminderd.

4. Het programma “Vallen Verleden Tijd”

Het programma “Vallen Verleden Tijd” is speciaal ontwikkeld om het aantal valpartijen bij ouderen te verminderen. Het programma richt zich op het vergroten van het zelfvertrouwen, het verbeteren van de spierkracht en balans, en het aanpassen van de leefomgeving om valrisico’s te verminderen. Het combineert fysieke oefeningen met educatie, zodat deelnemers leren hoe ze in hun dagelijks leven veiliger kunnen bewegen en obstakels kunnen vermijden. Dit programma wordt vaak in groepsverband uitgevoerd, wat het ook sociaal aantrekkelijk maakt.

5. Het Otago-programma voor valpreventie

Het Otago-programma is een wetenschappelijk onderbouwd valpreventieprogramma dat in Nieuw-Zeeland is ontwikkeld en wereldwijd wordt toegepast. Het programma is gericht op het verbeteren van de balans en spierkracht bij ouderen door middel van eenvoudige, dagelijkse oefeningen die zowel thuis als onder begeleiding van een fysiotherapeut kunnen worden uitgevoerd. Het programma richt zich specifiek op de spieren die essentieel zijn voor het behouden van een goede balans, zoals de beenspieren, en kan zowel preventief als na een valpartij worden ingezet.

6. Oefeningen om thuis valincidenten te voorkomen

Hieronder vind je een aantal eenvoudige oefeningen die je zelf thuis kunt doen om sterker te worden en je balans te verbeteren. Deze oefeningen vereisen geen speciale apparatuur en kunnen veilig in de woonkamer of keuken worden uitgevoerd.

6.1 Oefening 1: Opstapjes

Uitvoering:

Doel: Versterkt de spieren in je bovenbenen en billen, en verbetert de balans.

Is deze oefening te zwaar of nog te lastig, er zijn uiteraard nog andere oefeningen die je kunt doen om je been spieren te versterken. Denk bijvoorbeeld aan zitten op de stoel knie strekken 10 keer of opstaan zitten van de stoel waarmee je de spierkracht van de benen kan verbeteren.

6.2 Oefening 2: Zijdelingse beenlift

Uitvoering:

Doel: Versterkt de heupspieren en helpt bij het verbeteren van de zijwaartse stabiliteit.

6.3 Oefening 3: Enkelversterking

Uitvoering:

Doel: Versterkt de spieren in je enkels en voeten, wat helpt bij het voorkomen van misstappen.

6.4 Oefening 4: Balansoefening op één been

Uitvoering:

Doel: Verbetert de balans en stabiliteit.

7. Tips voor een veilige thuisomgeving

Naast het uitvoeren van balansoefeningen is het belangrijk om je leefomgeving zo veilig mogelijk te maken. Hier zijn enkele eenvoudige tips:

8. Conclusie

Valincidenten vormen een groot risico voor ouderen, maar door het volgen van preventieprogramma’s zoals “Vallen Verleden Tijd” en het Otago-programma, in combinatie met het aanpassen van de woonomgeving, kan het risico op vallen aanzienlijk worden verminderd. Regelmatige oefeningen die de spierkracht en balans verbeteren, spelen een cruciale rol in het behoud van mobiliteit en zelfstandigheid.

9. Veelgestelde vragen over valpreventie

  1. Waarom is valpreventie zo belangrijk voor ouderen?
    Valpartijen kunnen leiden tot ernstige letsels en verlies van zelfstandigheid. Preventie helpt dit risico te verminderen.
  2. Wat is het “Vallen Verleden Tijd”-programma?
    Dit is een groepsprogramma dat zich richt op valpreventie door middel van oefeningen en educatie.
  3. Kan ik het Otago-programma thuis volgen?
    Ja, het Otago-programma is speciaal ontworpen om thuis te worden uitgevoerd, onder begeleiding van een fysiotherapeut.
  4. Welke oefeningen zijn het beste om valpartijen te voorkomen?
    Oefeningen die de balans en spierkracht verbeteren, zoals opstapjes en enkelversterking, zijn effectief.
  5. Wat zijn eenvoudige aanpassingen die ik in mijn huis kan maken?
    Goede verlichting, antislipmatten en het verwijderen van losliggende kleedjes zijn eenvoudige maar effectieve maatregelen.

In iedere persoonlijke situatie kunnen andere oefeningen of aangepaste valpreventie maatregelen nuttig zijn. Leonie is opgeleid als geriatrie fysiotherapeut en heeft meerdere keren activiteiten georganiseerd met betrekking tot valpreventie.

Leonie is gecertificeerd instructeur Vallen Verleden Tijd, is in haar opleiding geschoold in het otago programma en heeft meerdere valpreventie projecten begeleid tijdens haar opleiding en in haar werk als fysiotherapeut.

Uiteraard is het niet mogelijk om alle valrisico factoren in 1 blog te noemen met tips wat je zou kunnen ondernemen om valincidenten te voorkomen. In een blog wordt algemene informatie gedeeld die je kan toepassen, persoonlijke oplossingen en strategieën kunnen individueel ik een 1 op 1 sessie met uw geriatrie fysiotherapeut bekeken worden.

*uit de blogs van Happy Life Fysiotherapie & Coaching kunnen geen rechten worden ontleent. Iedere situatie is namelijk uniek. En vraagt om een persoonlijke oplossing.